Krzyż Polskiej Organizacji Wojskowej

Zabytki

Krzyż Polskiej Organizacji Wojskowej (Zgórznica, gmina Stoczek Łukowski, powiat łukowski) – pomnik postawiony w 1918 r. w celu upamiętniania bojowników POW – tajnej organizacji zbrojnej utworzonej w Królestwie Polskim w sierpniu 1914 r. z inicjatywy Józefa Piłsudskiego. Organizacja ta za cel stawiała sobie walkę o niepodległość Polski i przygotowanie kadr dla jej przyszłej armii. Prowadziła szkolenia wojskowe oraz działania wywiadowcze i dywersyjne. W październiku i listopadzie 1918 r. POW aktywnie uczestniczyła w przejmowaniu władzy na ziemiach polskich, w grudniu 1918 r. weszła w skład powstającego Wojska Polskiego. Krzyż został zakupiony przez peowiaków.

Oto relacja członka POW Władysława Chudka, mieszkańca Kapic, udostępniona przez jego syna Janusza Chudka. „Na obchody rocznicy konstytucji 3 maja postanowiliśmy iść do Łukowa. Mieliśmy dwie furmanki. Szły z nami kobiety z Ligi Kobiet: dwie Zawistowskie (matka i córka Janina), dwie Żebrowskie, Gałecka i inne. Nas chłopców było trzydziestu. Następnego dnia, 3 maja, w Łukowie była duża uroczystość (…). W Łukowie peowiacy kupili żelazny krzyż. Po powrocie obsadzili go w dębowej podstawie. Ten kloc dębowy Ojciec «wykradł» swojemu dziadkowi Kacprowi. Krzyż postawili w nocy za miastem, na wzgórzu w pobliżu obecnego pomnika Dwernickiego. Płudowski przylutował blachę z napisem upamiętniającym POW. Drewno zalał betonem. Krzyż ten w otoczeniu czterech wielkich brzóz stoi do dziś”.

 

Audio

Informacje

  • Adres: Stoczek Łukowski, Zgórznica